Budownictwo mieszkaniowe to nie tylko bardzo istotna część gospodarki narodowej. Ma ono również doniosłe znaczenie społeczne, ponieważ zaspokaja jedną z podstawowych potrzeb bytowych obywateli. Z tych dwóch względów (gospodarczego i społecznego) jest ono przedmiotem zainteresowania i troski rządu. Przyjrzyjmy się, jakie obecnie istnieją projekty oraz plany projektów wspierających mieszkaniówkę.
Jakie są cele rządu?
W przyjętym przez rząd Narodowym Programie Mieszkaniowym stawia sobie za cel podniesienie liczby mieszkań przypadających na tysiąc mieszkańców do poziomu średniej w Unii Europejskiej. Obecnie jest to w Polsce 363 mieszkania na 1000 mieszkańców, docelowo ma być 435 mieszkań na 1000 mieszkańców. Obecne tempo rozwoju pozwoliłoby osiągnąć zamierzany wynik we wskazanym terminie. Oprócz projektów wymienionych w dalszej części artykułu, znaczenie może mieć tu również program “Mieszkanie Plus”, jeżeli w najbliższych latach w końcu osiągnie on planowaną skalę działania.
Zamiast zakupu – stabilny najem
Wiele osób, szczególnie młodych, o jeszcze nieustabilizowanej pozycji na rynku pracy, ma problemy ze spełnieniem warunków koniecznych do zakupu własnego mieszkania. Nie posiadają niezbędnego wkładu własnego lub ich dochód albo forma zatrudnienia dyskwalifikują ich w ocenie banku udzielającego kredytu mieszkaniowego. Rząd chce pomóc takim osobom ze startem w samodzielne życie.
Jak wyjaśnia minister rozwoju, Jadwiga Emilewicz, rząd chce stworzyć alternatywę dla zakupu na kredyt. Pakiet zmian w ustawach mieszkaniowych i nowelizacja Prawa budowlanego przygotowany przez Ministerstwo Rozwoju już trafił do sejmu. Jego ogólnym celem jest uregulowaniu rynku najmu i zapewnienie wynajmującym poczucia stabilności i bezpieczeństwa.
W społecznej części projektu znajdują się regulacje przekazujące samorządom więcej środków na budownictwo społeczne, lokale mieszkalne przeznaczone dla osób o mniejszym dochodzie. Projekt przewiduje możliwość wykupienia wynajmowanego lokalu na własność. Warunkiem będzie wniesienie partycypacyjnego wkładu własnego na koszty budowy. W tym modelu będą działały tzw. Społeczne Inicjatywy Mieszkaniowe. Zaoferują one również lokale na wynajem, bez dochodzenia do własności.
Rząd przewiduje również dopłaty do czynszów, przeznaczone dla osób, które przez epidemię wpadły w kłopoty finansowe oraz dla tych, którzy nie posiadają zdolności czynszowej. Dla ofiar pandemii przeznaczone będą dodatki mieszkaniowe pokrywające do 75% czynszu, przez 6 miesięcy. Wprowadzenie takiej formy pomocy będzie połączone z uproszczeniem formalności niezbędnych do uzyskania wsparcia finansowego.
Rząd wesprze też budownictwo
Stymulacja budownictwa mieszkaniowego odbędzie się poprzez kilka instrumentów:
- Rządowy Fundusz Rozwoju Mieszkalnictwa rozdysponuje 1,5 mld złotych ma wsparcie inwestycji mieszkaniowych (10% kosztów planowanej inwestycji lub 3 mln dla inwestycji nowych).
- Gminy otrzymają wyższe granty na budowę mieszkań społecznych Funduszu Dopłat w Banku Gospodarstwa Krajowego. W przypadku mieszkań społecznych BGK pokryje nawet 35% kosztów, a w przypadku mieszkań komunalnych – aż 50%.
- Wsparcie finansowe zostanie też skierowane do Towarzystw Budownictwa Społecznego. Otrzymają one premie remontowe na odnowienie budynków starszych niż 25 lat. Z kolei lokatorzy TBS-ów mogą liczyć na wakacje czynszowe, które obniżą ich czynsz nawet o 20%.
- Zmianie ulegną zasady działania Krajowego Zasobu Nieruchomości. Będą one miały na celu umożliwienie KZN wspieranie budownictwa społecznego. Będzie on mógł nie tylko wnosić grunty do spółek, ale także przystępować do Społeccznych Inicjatyw Mieszkaniowych.
