Dzięki narodowym programom mieszkaniowym (w tym Mieszkaniu Plus) powstało lub aktualnie powstaje ponad 26 tysięcy lokali mieszkalnych.
Na zasób mieszkaniowy nowego programu pomocowego przeznaczonego dla najważniejszych jednostek samorządu terytorialnego w Polsce składa się już 26 tysięcy lokali (oddanych do użytku bądź będących jeszcze w fazie budowy). Program „lokal za grunt” opiera na wytycznych pochodzących z ustawy o rozliczeniu ceny lokali lub budynków w cenie nieruchomości zbywanych z gminnego zasobu nieruchomości. Wiceminister rozwoju, pracy i technologii Anna Kornecka podkreśliła, że nie wszystkie mieszkania mogą być obecnie oddane do użytku, prace nad nimi nadal trwają.
Gminy będą miały możliwość zwiększenia posiadanego zasobu mieszkaniowego, w szczególności dotyczy to mieszkań komunalnych, społecznych i czynszowych, czego zasługą ma być uregulowana w ustawie współpraca między samorządem a inwestorami. Inwestor nabywając od jednostki samorządu terytorialnego grunt pod budowę mieszkań, nie będzie naliczał swojej marży. Mieszkania nie będą wówczas wchodziły w posiadanie gmin, to inwestor będzie nimi dysponował.
Przepisy prawne, których wejście w życie jest zaplanowane na 1 kwietnia 2021 r., będą w pewnym stopniu łączyły się z innym programem rządowym – “Mieszkanie na Start”. Część osób, które zdecydują się na najem mieszkań stworzonych w oparciu o ustawę zwaną “lokal za grunt”, będzie miała możliwość ubiegania się o dopłatę do czynszu.
Nowa ustawa nie ogranicza się wyłącznie do lokali mieszkalnych, jest mowa również o miejscach, w których będzie mogła być prowadzona działalność zdrowotna lub kulturalna, a nawet umożliwia pozyskanie mieszkań w innych lokalizacjach.
Nieruchomości, które gmina zaoferuje potencjalnym najemcom, będą musiały zostać objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, ewentualnie do danego budynku musi zostać wydana decyzja o warunkach zabudowy. Inwestorzy, którzy zdecydują się na wybudowanie lub wyremontowanie już istniejącej nieruchomości zostają w ten sposób zapewnieni o tym, że dana inwestycja może zostać zagospodarowana w ramach nowego stanu prawnego. Dodatkowym ułatwieniem dla inwestorów będzie również to, iż komponent rozliczenia z gminą będzie mógł przybrać formę pieniężną.
Ustawa przewiduje wiele udogodnień dla gmin, które zdecydują się na podjęcie działań w jej ramach. Jednym z nich jest grant na infrastrukturę, dzięki któremu samorząd działający w celu rozbudowy infrastruktury mieszkalnej otrzyma dotację. Dofinansowanie (10 proc. przedsięwzięcia mieszkaniowego, w które gmina się zaangażuje), będzie mogło zostać wykorzystane na remont dróg, czy prowadzenie ośrodków wychowawczych dla najmłodszych.
Plany dotyczące zrealizowania założeń ustawy “lokal za grunt” są ambitne. Mają na celu zwiększenie aktywności jednostek samorządu terytorialnego w rozwijaniu budownictwa mieszkalnego, a także podwyższanie poziomu życia społeczeństwa. Samorządy mają szanse na otrzymanie dość dużych kwot dzięki podjęciu takiej działalności, gdyż dotacje wypłacane na podstawie ustawy “lokal za grunt” mogą być łączone z innymi programami pomocowymi.
