Polskie społeczeństwo starzeje się. GUS informuje, że w 2040 roku nawet 40% mieszkańców może mieć powyżej 60 lat. Obecnie to nieco ponad 26%. Przybywa seniorów, spośród których wielu ma problemy z poruszaniem się. Wiek, choroby czy przebyte urazy powodują, że zejście z 4. piętra w bloku bez windy jest dla nich wyczynem, podobnie jak powrót do mieszkania. Dlatego często pozostają więźniami w swoich czterech ścianach. Zmienić ma to najem senioralny. Czym będzie to rozwiązanie?
Umowy najmu senioralnego – o co chodzi?
Najem senioralny to projekt, który pozwoli osobom starszym mieszkającym samodzielnie na co najmniej 4. kondygnacji budynku wielorodzinnego bez windy (czyli na co najmniej 3 piętrze) na zamianę własnościowego mieszkania na lokum z zasobów gminy na podstawie zawartej umowy. Gmina odda do dyspozycji seniora lokal na parterze lub na innym piętrze, ale w bloku z windą, a sama będzie mogła wynajmować jego nieruchomość. Zacznie podnajmować ją osobom, oczekującym na najem lokalu komunalnego.
Podstawą prawną wprowadzania w Polsce najmu senioralnego jest Ustawa o zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego. Projekt trafił już do konsultacji i został opublikowany na stronie Rządowego Centrum Legislacji. Jego autorką jest była ministra ds. polityki senioralnej, a obecnie sekretarz stanu w KPRM Marzena Okła-Drewnowicz.
Warunki zawarcia umowy najmu senioralnego
Najem senioralny będzie wymagać jedynie tego, by senior:
- miał mieszkanie własnościowe,
- mieszkał samodzielnie,
- zajmował lokal na co najmniej 4. kondygnacji budynku bez windy.
Nie będzie wprowadzonego kryterium dochodowego, ponieważ ostatecznie zawarcie umowy będzie podyktowane nie trudną sytuacją materialną takiej osoby, a istniejącymi ograniczeniami w codziennym życiu.
Najważniejsze dla osób starszych, mieszkających na wysokich piętrach w budynkach wielorodzinnych bez windy jest to, by mogli wychodzić – na spacery, na zakupy czy w celach towarzyskich. Problem „więźniów czwartych pięter” wśród seniorów jest niestety powszechny. W efekcie całymi tygodniami czy miesiącami takie osoby nie wychodzą w ogóle z mieszkania, co potęguje ich wyobcowanie ze społeczeństwa. Jeśli mogliby samodzielnie opuszczać nieruchomość, nie potrzebowaliby wsparcia ze strony osób trzecich, w tym pomocy społecznej z MOPS-u czy GOPS-u. Takie inicjatywy jak wprowadzenie najmu senioralnego mają na celu przedłużenie okresu samodzielności człowieka.
Rozwiązanie umowy najmu senioralnego
W projektowanych przepisach przewidziano, co stanie się, jeśli z różnych powodów senior zrezygnuje z wynajmu nieruchomości należącej do gminy. W takiej sytuacji jego mieszkanie własnościowe zostanie mu zwrócone. Jeśli z kolei taka osoba umrze, lokal zostanie zaliczony do masy spadkowej i przypadnie spadkobiercom.
